Twee paarden die samen omgevormd zijn tot één, een kast gevuld met bleke takken en hoopjes mens in vitrines. De sculpturen en tekeningen van Berlinde De Bruyckere (1964) zijn vervreemdend, een tikkeltje luguber, maar absoluut esthetisch. Het Gemeentemuseum Den Haag toont tot 31 mei 2015 de solotentoonstelling Sculptures & Drawings van deze Belgische kunstenaar.

EEN, het eerste werk dat zichtbaar is, roept gelijk de nodige vragen op. Dit werk bestaat uit de huiden van twee paarden die gezamenlijk een nieuw object vormen. De gezichten zijn weg gelaten, waardoor het lijkt alsof ze zich gezamenlijk van de buitenwereld afsluiten. Een soort ultieme intimiteit. Maar wat wil De Bruyckere hiermee zeggen?

Wakker schudden
Door een overvloed aan afschuwelijke beelden dreigen we ‘afgestompt’ te raken volgens De Bruyckere. Met haar werk wil ze bezoekers weer wakker te schudden. De werken staan en hangen door elkaar, zonder verhaal of enige chronologie. Als bezoeker wordt je hierdoor gedwongen om de werken zelf te ervaren.

Op het randje van leven en dood
De huid is een thema dat veel terugkomt in haar werk. Zowel door het gebruik van dierenhuiden, afgietsels van het menselijk lichaam, als het onderzoek naar de textuur van hout. De sculpturen balanceren op het randje van leven en dood. De kleur van de huid is wit, blauw en rozig, maar door de nuance verschillen lijkt het toch te leven. De ongemakkelijke houdingen van de anonieme lichamen, van zowel de sculpturen als op de tekeningen, roepen rillingen op. Schaamte, verdriet en zeker pijn is zichtbaar en soms ook voelbaar.

Kwetsbaarder
Het is jammer dat de objecten in relatief kleine ruimtes staan. Haar werk zou nog sterker en kwetsbaarder zijn als ze in weidse zalen worden geplaatst. Als bezoeker benader je dan een werk, nu sta je er gelijk bovenop. De doorkijkjes tussen de kleine ruimtes zorgen er wel voor dat de werken van Berline De Bryckere voorzichtig een dialoog met elkaar aan gaan, waardoor de heftige, maar ook de subtiele gevoelens nog sterker worden.

Berlinde De Bruyckere, In doubt, 2007-2008

Berlinde De Bruyckere, Actaeon III (Graz), 2012-2013

Deze recensie is geschreven in opdracht van CLEEFT.